“Enez, Enezlilere terkedilemeyecek kadar önemli bir yer!”

Kartopu Enez Gönüllüleri Derneği ile Enez Sahil Sakinleri ile Dayanışma ve Değişim Derneği’nin ortaklaşa düzenlediği basın toplantısında konuşan dernek başkanlarından Ulaş Demiray, “Spotları Enez’e çevirelim” sloganıyla düzenledikleri toplantıda yaptığı konuşmada, Enez’in çok önemli değerlere sahip olduğunu, tarihi kültürel ve turistik değerlerinin herkes tarafından önemsenmesi gerektiğini ve mevcut sorunların sadece burada yaşayanlar tarafından çözülemeyeceğini vurgulayarak, “Enez, Enezlilere terkedilemeyecek kadar önemli bir yer!” dedi.

Kartopu Enez Gönüllüleri Derneği’nin merkezinde 20 Nisan 2025 Pazar günü gerçekleştirilen toplantıya, Kartopu Enez Gönüllüleri Derneği Başkanı Hasan Akkuş, Enez Sahil Sakinleri ile Dayanışma ve Değişim Derneği Başkanı Ulaş Demiray ile dernek üyeleri katıldı.

“ENEZ HAKSIZ BİR ŞEKİLDE DEĞER EROZYONUNA UĞRAMIŞ”

Saat 11.00 sıralarında başlayan toplantının açılış konuşmasını yapan ve Enez’in tarihçesi hakkında kısa bir bilgi veren Kartopu Enez Gönüllüleri Derneği Danışma Kurulu Başkanı İsmet Esengin, tarihsel süreçte Enez’in öneminin çeşitli etkenlerle yavaş yavaş azaldığını belirterek, “Ancak, tarihine, doğal güzelliklerine, doğasına, çevresine, sahip olduğu kültürel varlıklara baktığımızda, Enez’in yıllar içerisinde haksız bir şekilde değer erozyonuna uğradığını görüyoruz.” dedi.

Sahip olunan değerler başka ülkelerde olsa, insanların rezervasyon için sıra bekleyeceği bir merkez olabilecek Enez’in, bugün ne yazık ki sadece ikinci ev turizmine mahkum olmuş, hakettiği gelişimi sağlayamamış bir kent görünümünde olduğunu dile getiren Esengin, “Bu nedenle bugün, biraz projektörleri Enez’in üzerine tutarak; tarihiyle, doğasıyla, kültürüyle, bütün bu zenginlikleriyle sadece Trakya’nın değil Türkiye’nin gözdesi olacak bu kenti, sorunlarından arındırılmış olarak ve ciddi anlamda gelişime yönlendirecek bir adım atmak istiyoruz.” diye konuştu.

“ENEZ, TİCARET DEĞİL; TURİZM LİMANI OLMALI”

2009 yılında kurulan derneğin bugüne kadarki faaliyetlerini de özetleyen İsmet Esengin, Enez’in turizm limanı olmasının yararlı olacağını, ancak ticaret limanı olup konteynerlerle nakillere başlanırsa bunun Enez için yük haline geleceğini de söyledi.

“ENEZ, ENEZLİLERE TERKEDİLEMEYECEK KADAR ÖNEMLİ BİR YER!”

Sözlerine; “Enez’in sorunları yerel, ulusal ve hatta uluslararası olmak üzere ortaya konup tartışılabilir. Ancak biz burada ilçe ölçeğinde çözülebilecek sorunlarımızla sizleri yormayacağız. Burada biz Valiliğimizin, çok büyük masraflar gerektirmeden küçük dokunuşlarla çözebileceği ya da üst makamlara iletilmesi ve o aşamada çözülebilmesi mümkün olan konuları sizlerle paylaşacağız” diyerek başlayan Enez Sahil Sakinleri ile Dayanışma ve Değişim Derneği Başkanı Ulaş Demiray, Enez’in çok önemli değerlere sahip olduğunu, tarihi kültürel ve turistik değerlerinin herkes tarafından önemsenmesi gerektiğini ve mevcut sorunların sadece burada yaşayanlar tarafından çözülemeyeceğini vurgulayarak, “Enez, Enezlilere terkedilemeyecek kadar önemli bir yer! Valilerimiz isterse, Enez’in kaderi değişir.” şeklinde konuştu.

Demiray, daha sonra, her iki dernek adına hazırlanan, çözüm ve öneriler içeren basın bildirisini okudu. Bildiri şöyle:

“ÖZET:

- VALİLERİMİZ İSTERSE ENEZ’İN KADERİ DEĞİŞİR.

- TÜM İLÇELERİN ÖZELLİKLERİ TOPLANSA BİR ENEZ ETMEZ

- ENEZ YERİNDE SAYDIKÇA HİÇ BİR VALİ EDİRNE’DE GÖREV YAPTIM DİYE ÖVÜNMEMELİDİR

Sevgili Konuklar,

Hiç kimse kusura bakmasın… Enez ne yazık ki değeri, önemi, sorunları bilinmeyen tam anlamıyla sahipsiz bir kasabadır. Özellikle gelen valiler Enez’in önemini, zenginliklerini, değerini anlayıncaya kadar görev süreleri dolmakta ve başka görevlere atanmaktadırlar. Vilayet bürokrasisinin ise gelen valilere gerekli bilgileri verebilecek, projeler ve öneriler sunabilecek bir hazırlıkları olmadığı için yaşanan, başlatılan, öğrenilen, birikimler, deneyimler ve işler her Vali değişiminde silinmekte her Vali için ayrı bir sayfa açılarak hizmetin devamlılığı sağlanamamaktadır. İl Müdürlüklerinin genel olarak Enez’le rutin işlerle ilgili konular dışında Enez’e özel hiçbir iddialı projeleri yoktur. Örneğin İl Kültür Müdürlüğü’nün 50 yılda Enez’e tek bir çivi çaktığı görülmemiştir.. Enez Kütüphanesi 4x4 ebadında 2 odadan ibarettir.

VALİLERİMİZİN ENEZ’İN KADERİNİ DEĞİŞTİRECEK OLAN HAMLELERİ NELER OLMALIDIR?

- Öncelikle Valilerimizin öncülüğünde Enez; bölgedeki Ticaret ve diğer meslek odalarının, üniversitelerin, Enezli iş adamlarının ve İl bürokrasisinin de katılacağı bir organizasyonla masaya yatırılmalıdır.. Bu toplantı 2-3 gün sürmeli ve başta NAZIM İMAR PLANI’nın yeniden ele alınması olmak üzere konuların nasıl çözümleneceği ile ilgili bir yol haritası belirlenmelidir.

- Öncelikle Enez’in Edirne, Trakya ve Ülke için önem derecesi ve hedefleri belirlenmelidir.

- ENEZ LİMANI’nın Liman olarak hala tescil edilmemesi bu tesisin yeterince verimli ve bir liman olarak kullanılmasına engeldir. Balıkçı Barınağı kendi projesi alanında değerlendirilmelidir.

- Yunanistan bu yıldan itibaren Semadirek Adası için KAPI VİZESİuygulayacağını açıklamıştır. Bu karar Enez için çok önemlidir. Bu fırsat değerlendirilmelidir.

- Enez Limanına Yunanistan’ın ilgisi, KUZEY EGE KRUVAZİYER TURİZMİ konusu Yunanistan ilgilileri ile tartışılmalıdır. Kısacası Limanın işlevselliği sağlanmalıdır. Bunun için bu liman, bürokrasi çarkının dışına çıkarılmalıdır… Limanın işletmesini sağlayacak bir şirket kurulmalıdır. Bu şirkete İl Özel İdaresi, çevre belediyeleri, çevre Ticaret odalarının, seyahat acentalarının yanı sıra halkın ve Enezli iş adamlarının da ortaklığı sağlanmalıdır. En az 1 yıl için deniz otobüsü feribot, vs. kiralamak suretiyle Enez-Gökçeada-Bozcaada seferleri başlatılmalıdır. Verim alındığı takdirde, daha sonra Dedeağaç, Taşoz, Semadirek bu güzergaha eklenmelidir..

- ENEZ BALIKÇILIK ENVANTERİ çıkarılmalı ve Balıkçılık Kooperatifinde üretim verimli hale getirilmeli gerekirse ayrıca üretim ve pazarlama için bir şirket oluşturulmalıdır.. Özel İdarenin ortaklığı ile su ürünlerinin füme, tuzlama, işleme, vakumlama, paketleme ve konserve gibi işleri için atölyeler kurulmalıdır. Katma değer ve istihdam sağlanmalıdır.

- LAGÜN GÖLLERİMİZ artık göl olamaktan çıkmış, SU BİRİKİNTİSİ haline gelmiştir. Göllerin bugün için temizlenmesi mümkün olmayabilir. Ancak DSİ tarafından ACİLEN bazı projeler uygulanarak göllerin dolmasına son verilebilir. Valilik bu konuda DSİ yetkililerini harekete geçirmelidir..

- Enez için ALAN YÖNETİMİ uygulanmalı, nazım imar planı yeniden gözden geçirilmelidir. Özellikle turizmi çarpıklaştıran, alt yapı ve belediye hizmetlerine yük olan 2 nci Konut ve TOKİ furyasına son verilmelidir.

- Mevcut İmar Planı’nda SAHİL’DE KAMU HİZMETLERİiçin ayrılmış alan (Okul, cami, sağlık merkezi, meydan vs.) yoktur.. Yoktur ya da yetersizdir.. Sahil Siteleri, eğitim, sağlık, güvenlik ve özellikle ulaşım hizmetleri ile donatılarak yaz kış yaşanacak özelliğe getirilmelidir.

- Ödeneğinin geldiği bilinen KALENİN SURLARININ RESTORASYONU hızla tamamlanmalı ışıklandırılmalıdır. Kale içi düzenlemesi, peyzaj çalışmaları başlatılmalıdır.

- Sahilde İNGİLİZ KIŞLASI olarak isimlendirilen yapının nasıl değerlendirileceği tartışılmalıdır. İl Kültür Müdürlüğü’nün bu işi sahiplanmesi gerekmektedir..

- Eski ENEZ ÇÖPLÜĞÜ hızla kaldırılmalı, orman temizlenmeli ve ÇÖPLÜK Alanı değerlendirilmelidir..

- ESKİ HUDUT BÖLÜĞÜ için bir yarışma düzenlenerek 45 dönümlük bu arazi Açık Hava ve Kent Müzesi, mesire alanı, atış alanı, kır düğün alanı Gençlik kampı, Karavan alanı gibi tesislerle düzenlenmelidir. MİLLET BAHÇESİ olarak da düşünülebilir.

- EŞEK ADASI dediğimiz tarıma elverişsiz alanda güneş enerjisi ile elektrik üretiminin mümkün olup olmadığı araştırılmalıdır.

- ENEZ’İN KALİTELİ KİL YATAKLARI değerlendirilmelidir. İl Özel İdaresi’ni öncülüğünde Enez kazılarından çıkan bulguların imitasyonları başta olmak üzere her türlü ticari turistik eşya üretimi başlatılmalıdır. Ham maddesi bedava, Çevre kirliliği yapmayan, Enez’e yakışan evlerde bile sürdürülebilecek olan istihdam yaratabilecek turizme katkı verebilecek bir konudur. Üstelik Enez’de yeterince verimli kullanılmayan harika bir SERAMİK FIRINI vardır..

- ÇELTİK ZİRAATİ bir çifçi uğraşı olmaktan çıkmış sanayileşmiştir. Binlerce dönüm arazi 8-10 kişinin kullanımındadır.. Çeltik ziraatinin Enez’den en az 10 km. uzaklığa taşınması, yeraltı sularının kullanımı ile çeltik tarımı yapılmaması gerekmektedir. Enez’in oksijen zenginliği Kaz Dağları seviyesinin üstündedir. Anız yakımlarında kesilen cezalarla birlikte anız yakanlara çeltik ekimi için izin verilmemesi gibi daha kesin önlemlerle yörenin ve özellikle Enez’in hava kirliliğine karşı kesin önlemler alınmalıdır.

- Edirne Valimiz geçtiğimiz günlerde ENEZ’DEN BAŞLAYAN 20 KM.LİK BİR SAHİL YOLU planladığını açıklamıştır.. Bu, kendi özelinde bile tümüyle çok yanlış bir projedir. Turizme hiçbir katkısı olmayan 2 nci konut sahil sitelerinin artmasından, alt yapı hizmetlerinin ve çevre belediyelerinin iyice felce uğramasından, çok sayıda ağaç kıyımının, hava ve deniz kirliliğinin kaçınılmaz olmasından başka hiç bir getirisi olmayan bu proje sadece ve yalnız bu güzergahta yıllar önceden beri arsa kapatan rantiyecilerin ekmeğine yağ sürmek olur.

- Enez Belediyesi SAKİN ŞEHİR olma yolunda teşvik edilmeli, desteklenmelidir.

- ENEZ’DE SİVRİSİNEK POPÜLASYONUNUN en aza indirilmesi konusunda da bilimsel öneriler üretilmelidir

BU KONULAR İÇİN YOL HARİTASI NASIL OLMALIDIR?

ÖNCELİKLE Yukarıdaki konularda genel bir görüşme yapmak ve yol haritaları çizmek üzere, Edirne Valiliğince; komisyonların oluşturulacağı, çevremizdeki üniversitelerden ya da yurt çapında uzmanlardan, Meslek Odaları’ndan oluşan 4-5 gün süreli bir ÇALIŞTAY düzenlenmelidir.. Birkaç ay sonra bu komisyonların hazırlayacağı raporları, çözüm önerilerini görüşmek üzere yeniden toplanılmalıdır. Elde edilen çalışma ve projelerin yerel ve genel bütçelerden, AB Projelerinden, Kalkınma Ajanslarından finanse edilip edilemeyeceği yine bu komisyonlarda belirlenip devreye sokulmalıdır.

Yine bu komisyonlarda Edirne’nin Büyük Şehir/Bütün şehir Belediyesi olması tartışılabilir. Bu da Enez için önemli bir başlangıç olur…

Sevgili Dostlar,

Sunduğumuz bu basın bültenimizde mümkün olduğunca özetlediğimiz sorunların pek çoğu fazlaca bir maliyet getirmeden en geç 1-2 yıl içerisinde çözülebilecek konulardır.. Bütün iş bütün spot ışıklarının Enez’e çevrilip, ilgililerin başlarını Enez’e döndürmeleri ve Enez’in önemini kavramaları ile mümkün olacak ve güzel günlere hızla gidilebilecektir. Bu konuda Edirne yerel basınının çok büyük katkılarının olacağının farkında olarak bu spotları yakmaya sizinle başladık.